Un còp èra, cinc moninas que e balançavan dins un arbre.
Faguèron tombar de bananas. Aprèp anèron jogar al buta bala.
Lèu la marca foguèt de dos a zerò. A la fin de la partida s'en anèron crompar de bonbons.
Aguèron caud e per se rafrescar anèron alara a la mar per se banhar. I vegèron de dalfins e joguèron amb eles. Lor balhèron de tròces de bananas.
En dintrar en çò d'eles trapèron un gat.
Lo servèron e li faguèron una plaça dins lor arbre.
Visquèron uroses e demorèron totes amassa per totjorn dins la sèlva.
Jonatan e la classa de CE CM.
11/12/2008
10/12/2008
tèxt causit n°10 : L'occitan.
L'occitan.
L'occitan es la lenga que m'estima lo mai,
O coma ondrar de paraulas
C coma construccion d'istòria
C coma combatent a travèrs lo temps
I coma independent dempuèi totjorn
T coma totjorn parla malgrat lo temps
A coma aprene de causas novèlas
N coma nòl d'odors unencas
Naomia e la classa de CE-CM.
L'occitan es la lenga que m'estima lo mai,
O coma ondrar de paraulas
C coma construccion d'istòria
C coma combatent a travèrs lo temps
I coma independent dempuèi totjorn
T coma totjorn parla malgrat lo temps
A coma aprene de causas novèlas
N coma nòl d'odors unencas
Naomia e la classa de CE-CM.
05/12/2008
Poesia 8: "Nadal tindaire" Cant de Nadal
Avèm ausit las aubadas
Que se'n venon de sonar
Sus de trompetas dauradas
Dison qu'un Daufin serà
L'una fa :"Tarara tararèra
Lintampon ladèri tampon"
E l'autra li fa lo respon :
"Tarara tararèra
Lintampon ladèri tampon"
Novèl vengut pichon popon.
Quand dintrarem dins l'estable
Li tirarem lo capèl
Li direm : "Enfant aimable
Venèm vos cantar Noël"
Un farà "Tarara tararèra
Lintampon ladèri tampon
E l'autre farà lo respon :
"Tarara tararèra
Lintampon ladèri tampon"
Novèl vengut pichon popon.
Sonatz pifres e trompetas
Timbalas e caramèls,
O vos claras campanetas
Ambe lo còr dels angèls
Digatz-li "Tara tararèra
Lintampon ladèri tampon"
E cadun farà lo respon :
"Tarara tararèra
Lintampon ladèri tampon"
Novèl vengut pichon popon.
Que se'n venon de sonar
Sus de trompetas dauradas
Dison qu'un Daufin serà
L'una fa :"Tarara tararèra
Lintampon ladèri tampon"
E l'autra li fa lo respon :
"Tarara tararèra
Lintampon ladèri tampon"
Novèl vengut pichon popon.
Quand dintrarem dins l'estable
Li tirarem lo capèl
Li direm : "Enfant aimable
Venèm vos cantar Noël"
Un farà "Tarara tararèra
Lintampon ladèri tampon
E l'autre farà lo respon :
"Tarara tararèra
Lintampon ladèri tampon"
Novèl vengut pichon popon.
Sonatz pifres e trompetas
Timbalas e caramèls,
O vos claras campanetas
Ambe lo còr dels angèls
Digatz-li "Tara tararèra
Lintampon ladèri tampon"
E cadun farà lo respon :
"Tarara tararèra
Lintampon ladèri tampon"
Novèl vengut pichon popon.
Poesia 7: "Nadal es vengut" cant de Nadal
Nadal es vengut
Amb son capèl ponchut
Amb sa rauba grisa
Plena de gormandisas
Nadal es vengut
Amb son capèl ponchut
Amb son capèl ponchut.
Amb son capèl ponchut
Amb sa rauba grisa
Plena de gormandisas
Nadal es vengut
Amb son capèl ponchut
Amb son capèl ponchut.
04/12/2008
Tèxt causit n°9: Las moninas
Un còp èra cinc moninas que se banlançavan dins un arbre.
Faguèron tombar de bananas. Aprèp anèron jogar a la buta-bala. La marca ne foguèt de dos a zerò.
A la fin de la partida s'en anèron crompar de bonbons. Aguèron caud e per se refrescar
anèron a la mar per se banhar.
I vegèron de dalfins e joguèron amb eles. Lor balhèron de tròces de bananas.
En dintrar en cò d'eles trapèron un gat. Lo servèron e li faguèron una plaça dins lor arbre. Visquèron uroses e demorèron totes amassa per totjorn dins la selva.
Jonatan e la classa de CE-CM
Faguèron tombar de bananas. Aprèp anèron jogar a la buta-bala. La marca ne foguèt de dos a zerò.
A la fin de la partida s'en anèron crompar de bonbons. Aguèron caud e per se refrescar
anèron a la mar per se banhar.
I vegèron de dalfins e joguèron amb eles. Lor balhèron de tròces de bananas.
En dintrar en cò d'eles trapèron un gat. Lo servèron e li faguèron una plaça dins lor arbre. Visquèron uroses e demorèron totes amassa per totjorn dins la selva.
Jonatan e la classa de CE-CM
02/12/2008
tèxt causit n°8 : Lo gigant sens còr.
Lo gigant sens còr
Un còp èra un castèl amb un rei qu'aviá trapat un gigant qu'èra missant. Alara lo metèt en preson mas son pichòt filh diguèt al gigant:
«- Te vau balhar las claus ».
Alara lo gigant partiguèt. Lo rei vegèt que lo gigant èra partit. Alara partiguèt. Quand lo rei arribèt a l'ostal del gigant lo transformèt en pèira. Son filh partiguèt a son torn. Toquèt a l'ostal del gigant que l'aviá reconegut. Lo pichòt garçon li dèmandèt:
«- Ont es ton còr? »
Alara respondiguèt:
«- Mon còr es al cap de la mai nauta montanha dins un ostal ont i aurà un potz. Dedins i aurà un rit amb un uòu e dins lo qual traparàs mon còr ».
Lo pichòt garçon partiguèt prene lo còr. Lo balhèt al gigant puèi lo gigant venguèt brave.
Marilo e la classa de CE · CM
Un còp èra un castèl amb un rei qu'aviá trapat un gigant qu'èra missant. Alara lo metèt en preson mas son pichòt filh diguèt al gigant:
«- Te vau balhar las claus ».
Alara lo gigant partiguèt. Lo rei vegèt que lo gigant èra partit. Alara partiguèt. Quand lo rei arribèt a l'ostal del gigant lo transformèt en pèira. Son filh partiguèt a son torn. Toquèt a l'ostal del gigant que l'aviá reconegut. Lo pichòt garçon li dèmandèt:
«- Ont es ton còr? »
Alara respondiguèt:
«- Mon còr es al cap de la mai nauta montanha dins un ostal ont i aurà un potz. Dedins i aurà un rit amb un uòu e dins lo qual traparàs mon còr ».
Lo pichòt garçon partiguèt prene lo còr. Lo balhèt al gigant puèi lo gigant venguèt brave.
Marilo e la classa de CE · CM
21/11/2008
poesia n°7 8 9 : animals.
L'escorpion.
Fossilizat dins l'orror de sa negror minerala
l'escorpion, madurant sos mai denses verins.
Renat Nelli.
Cameleon.
Cap de crinièra, ges de giba
soi pas mai camèl que leon
mas me veson cameleon
que sabi pas çò que m'arriva !
Ramon Busquet.
Lo sabaud.
Perqué sos uòlhs s'enclausisson de luna
clara dins lo cèl escur
un sabaud de l'estiu, doçament nada
dins l'aiga plana, miralh pur.
Max Roqueta.
Fossilizat dins l'orror de sa negror minerala
l'escorpion, madurant sos mai denses verins.
Renat Nelli.
Cameleon.
Cap de crinièra, ges de giba
soi pas mai camèl que leon
mas me veson cameleon
que sabi pas çò que m'arriva !
Ramon Busquet.
Lo sabaud.
Perqué sos uòlhs s'enclausisson de luna
clara dins lo cèl escur
un sabaud de l'estiu, doçament nada
dins l'aiga plana, miralh pur.
Max Roqueta.
07/11/2008
poesia n°6 : Lo secret de las arondas
Solas dins la lutz dau cèl
Negadas dins sa gaug
E bastissaras jos los tèules nisadas
Amb totjorn au fons de l'eime
Aquel espandi sens fin dau grand viatge
En subre de la mar
Cap al desert
Als ostaus blancs esterlucants
A la palmas a l'aiga pausada de l'oèd
Aquel balanç
Entre dos monds tant desparièrs
Qu'un i es totjorn lo cèl de l'autre
A de reng de longa
Fins a l'absencia
Max Roqueta
Negadas dins sa gaug
E bastissaras jos los tèules nisadas
Amb totjorn au fons de l'eime
Aquel espandi sens fin dau grand viatge
En subre de la mar
Cap al desert
Als ostaus blancs esterlucants
A la palmas a l'aiga pausada de l'oèd
Aquel balanç
Entre dos monds tant desparièrs
Qu'un i es totjorn lo cèl de l'autre
A de reng de longa
Fins a l'absencia
Max Roqueta
Tèxt causit n°6 : Loisa es pas contenta
Aqueste matin, Loisa es pas contenta.
Sa mamà li ditz :
-« Perqué sès pas contenta ? »
Loisa respond :
- « Perque Jaqui m'a copat ma pepeta . »
Sa maire va veire Jaqui e li ditz :
« Perqué as copat la pepeta de Loisa ? »
Jaqui respond :
- « L'ai pas fach exprès e en mai ela tanben me copèt mon robòt. »
Sa maire ditz:
« Te vas desencusar e Loisa tanben. »
Jaqui se desencusa e vaquí son reconcilhats.
Ara lor mamà lor a crompat una pepeta e un robòt. Per Nadal, lo Paire Nadal balharà un autre robòt e una autra pepeta a Loisa e Jaqui. Seràn contents d'aver un robòt e una pepeta en mai.Loisa e Jaqui diràn:
« -Mercé Paire Nadal ! »
Loisa e la classa de CE-CM.
Sa mamà li ditz :
-« Perqué sès pas contenta ? »
Loisa respond :
- « Perque Jaqui m'a copat ma pepeta . »
Sa maire va veire Jaqui e li ditz :
« Perqué as copat la pepeta de Loisa ? »
Jaqui respond :
- « L'ai pas fach exprès e en mai ela tanben me copèt mon robòt. »
Sa maire ditz:
« Te vas desencusar e Loisa tanben. »
Jaqui se desencusa e vaquí son reconcilhats.
Ara lor mamà lor a crompat una pepeta e un robòt. Per Nadal, lo Paire Nadal balharà un autre robòt e una autra pepeta a Loisa e Jaqui. Seràn contents d'aver un robòt e una pepeta en mai.Loisa e Jaqui diràn:
« -Mercé Paire Nadal ! »
Loisa e la classa de CE-CM.
13/10/2008
Expression escricha d'enfants aprèp la sortida a Lodèva :
Expression escricha d'enfants aprèp la sortida a Lodèva :
l'expausicion de pinturas de Kisling,
las salas de paleontologia e preistòria del musèu Fleury,
lo monument dels mòrts de Dardé, la basilica e lo pargue public.
M'agradèron plan la preistòria e los fossils. M'agradèron tanben los talbèus de Kisling. Ianis.
Avèm primièr vist las salas emplenadas de traças de la preistòria. Aprèp avèm vist los talbèus de Kisling. Son polits aqueles tablèus, los avèm dessenhats. Partiguèt a 17 ans e moriguèt a 62 ans. Èra plan. Lena.
A Lodeva avèm fach mantunas causas. Mas ieu, vau parlar del monument als mòrts qu'es estat escalprat per Paul Dardé. Volguèt mostrar qu'òm siá ric o paure, grand o pichòt, òme o femna, la mòrt atrista tot lo mond. Per parlar mai del, Paul Darde es nascut a Olmet en 1888, estudièt en çò dels fraires Crestians a Lodeva fins a 13 ans. Naomia.
Avèm entendut l'istòria de la tèrra depuèi que i a de vida.
Mas la causa que m'agradèt lo mai es l'expausicion de "Kisling".
Es nascut en 1891 es mòrt a 62 ans. Dessenhèt primièr de naturas mòrtas (las naturas mòrtas son per exemple un pòt de cogobre) aprèp decidiguèt de faire mai de retraches e mens de naturas mòrtas.
Oona.
Trapi que Kisling fa de polits tablèus. Trapi qu'es interressant de véser cossí cambia la realitat e las formas.
Nasquèt en 1891 lo 22 de genièr, moriguèten 1953 a 62 ans. En 1912 demorava a Montmartre e èra l'amic de Picasso, Cris, Hanolo e Max Jacòb.
Romana
Ai compres que fasiá longtemps que los òmes preistoric existissián. Aimi lo paleolitic. Las tombas m'agradèron pas tròp. Mas çò que m'agradèt lo mai èran los tablèus de Kisling.
Lison.
Aimi lo paleolitic. Las traças que vegèrem èran los òsses e los clòsques e las avèm dessenhadas.
Ananqua.
Çò que m'agradèt lo mai son los tablèus de Kisling. Aimèri plan los jòcs ont deviam trapar de retraches amb la dòna. Enfin, çò que m'impressionèt èra quand la maire de Iris a presentat la celebracion dels mòrts.
Louisa.
l'expausicion de pinturas de Kisling,
las salas de paleontologia e preistòria del musèu Fleury,
lo monument dels mòrts de Dardé, la basilica e lo pargue public.
M'agradèron plan la preistòria e los fossils. M'agradèron tanben los talbèus de Kisling. Ianis.
Avèm primièr vist las salas emplenadas de traças de la preistòria. Aprèp avèm vist los talbèus de Kisling. Son polits aqueles tablèus, los avèm dessenhats. Partiguèt a 17 ans e moriguèt a 62 ans. Èra plan. Lena.
A Lodeva avèm fach mantunas causas. Mas ieu, vau parlar del monument als mòrts qu'es estat escalprat per Paul Dardé. Volguèt mostrar qu'òm siá ric o paure, grand o pichòt, òme o femna, la mòrt atrista tot lo mond. Per parlar mai del, Paul Darde es nascut a Olmet en 1888, estudièt en çò dels fraires Crestians a Lodeva fins a 13 ans. Naomia.
Avèm entendut l'istòria de la tèrra depuèi que i a de vida.
Mas la causa que m'agradèt lo mai es l'expausicion de "Kisling".
Es nascut en 1891 es mòrt a 62 ans. Dessenhèt primièr de naturas mòrtas (las naturas mòrtas son per exemple un pòt de cogobre) aprèp decidiguèt de faire mai de retraches e mens de naturas mòrtas.
Oona.
Trapi que Kisling fa de polits tablèus. Trapi qu'es interressant de véser cossí cambia la realitat e las formas.
Nasquèt en 1891 lo 22 de genièr, moriguèten 1953 a 62 ans. En 1912 demorava a Montmartre e èra l'amic de Picasso, Cris, Hanolo e Max Jacòb.
Romana
Ai compres que fasiá longtemps que los òmes preistoric existissián. Aimi lo paleolitic. Las tombas m'agradèron pas tròp. Mas çò que m'agradèt lo mai èran los tablèus de Kisling.
Lison.
Aimi lo paleolitic. Las traças que vegèrem èran los òsses e los clòsques e las avèm dessenhadas.
Ananqua.
Çò que m'agradèt lo mai son los tablèus de Kisling. Aimèri plan los jòcs ont deviam trapar de retraches amb la dòna. Enfin, çò que m'impressionèt èra quand la maire de Iris a presentat la celebracion dels mòrts.
Louisa.
10/10/2008
Poesia n°5 : Paure Martin.
Paure Martin
Lo rabassièr* dessús l'espatla
E a sas brègas* un doç cant,(bis)
E dins son eime un grand coratge
Anava trimar*dins los camps
Paure Martin, paura misèria,
Cava*la térra, cava lo temps.
Per ganhar lo pan de sa vida,
E dau trelús* fins au ponent*,(bis)
Totjava* de pertot la tèrra
Jos lo canhard*, la nèu, lo vent.
E sens mostrar dessús son morre*
L’aire gelós, l’aire michant,(bis)
Laurava la tèrra das autres,
Sempre* fotjant, sempre fotjant.
E quand la mòrt i faguèt signe
De remenar* son darrièr camp,(bis)
Se cavèt el-même sa tomba,
Faguèt lèu-lèu* en s’amagant.
Se cavèt el-même sa tomba,
Faguèt lèu-lèu en s’amagant*,(bis)
E se colquèt* boca clavada*,
Lo mond aiman pas lo çaganh*.
Paure Martin, paura misèria,
Sol jos la tèrra, sol dins lo temps.
Jòrdi Brassens. Adaptacion: P. Carcassès
Lo rabassièr* dessús l'espatla
E a sas brègas* un doç cant,(bis)
E dins son eime un grand coratge
Anava trimar*dins los camps
Paure Martin, paura misèria,
Cava*la térra, cava lo temps.
Per ganhar lo pan de sa vida,
E dau trelús* fins au ponent*,(bis)
Totjava* de pertot la tèrra
Jos lo canhard*, la nèu, lo vent.
E sens mostrar dessús son morre*
L’aire gelós, l’aire michant,(bis)
Laurava la tèrra das autres,
Sempre* fotjant, sempre fotjant.
E quand la mòrt i faguèt signe
De remenar* son darrièr camp,(bis)
Se cavèt el-même sa tomba,
Faguèt lèu-lèu* en s’amagant.
Se cavèt el-même sa tomba,
Faguèt lèu-lèu en s’amagant*,(bis)
E se colquèt* boca clavada*,
Lo mond aiman pas lo çaganh*.
Paure Martin, paura misèria,
Sol jos la tèrra, sol dins lo temps.
Jòrdi Brassens. Adaptacion: P. Carcassès
08/10/2008
frasa clau n°4 : Un còp èra, una catarineta qu'èra la mai polida de totas las catarinetas.
4 - Un còp èra, una catarineta qu'èra la mai polida de totas las catarinetas.
Natura dels mots :
Un : article indefinit masculin singular.
Còp : nom comun masculin singular.
Èra : vèrb èsser, auxiliar, imperfach, tresena persona del singular.
Una : article indefinit femenin singular.
Catarineta : nom comun femenin singular.
Que : pronom relatiu.
èra : vèrb èsser, auxiliar, imperfach, tresena persona del singular.
La : article definit femenin singular
mai :
polida : adjèctiu
de : article indefinit femenin plural.
Totas :
las : article definit femenin plural.
Catarinetas : nom comun femenin plural.
Fonccion dels grops :
[un còp] grop subjècte
[èra] : grop verbal.
[una catarineta] : Complement d'objècte dirècte (C.O.D.).
[qu'èra la mai polida de totas las catarinetas] : proposicion subordonada relativa.
L'estructura quinari del raconte :
1)Una situacion de començança
Un còp èra, una catarineta qu'èra la mai polida de totas las catarinetas. Se Pausava sus una fuèlha.
2)un eveniment
A un moment, un parpalhon arribèt.
3)un desvolopament
« - Perqué ploras? » Diguèt lo parpalhon.
« - Perque ai perdu ma familha. »
4)una sanccion
E lo parpalhon diguèt:
« - Ièu te proposi de far partida de ma familha. »
5)una situacion de fin
E aprèp èra adoptada dins la familha parpalhon.
Natura dels mots :
Un : article indefinit masculin singular.
Còp : nom comun masculin singular.
Èra : vèrb èsser, auxiliar, imperfach, tresena persona del singular.
Una : article indefinit femenin singular.
Catarineta : nom comun femenin singular.
Que : pronom relatiu.
èra : vèrb èsser, auxiliar, imperfach, tresena persona del singular.
La : article definit femenin singular
mai :
polida : adjèctiu
de : article indefinit femenin plural.
Totas :
las : article definit femenin plural.
Catarinetas : nom comun femenin plural.
Fonccion dels grops :
[un còp] grop subjècte
[èra] : grop verbal.
[una catarineta] : Complement d'objècte dirècte (C.O.D.).
[qu'èra la mai polida de totas las catarinetas] : proposicion subordonada relativa.
L'estructura quinari del raconte :
1)Una situacion de començança
Un còp èra, una catarineta qu'èra la mai polida de totas las catarinetas. Se Pausava sus una fuèlha.
2)un eveniment
A un moment, un parpalhon arribèt.
3)un desvolopament
« - Perqué ploras? » Diguèt lo parpalhon.
« - Perque ai perdu ma familha. »
4)una sanccion
E lo parpalhon diguèt:
« - Ièu te proposi de far partida de ma familha. »
5)una situacion de fin
E aprèp èra adoptada dins la familha parpalhon.
30/09/2008
Tèxt causit n°4 : la catarineta e lo parpalhon.
La catarineta e lo parpalhon.
Un còp èra, una catarineta qu'èra la mai polida de las catarinetas. Se Pausava sus una fuèlha.
A un moment, un parpalhon arribèt.
« - Perqué ploras? » Diguèt lo parpalhon.
« - Perque ai perdu ma familha. »
E lo parpalhon diguèt:
« - Ièu te proposi de far partida de ma familha. »
E aprèp èra adoptada dins la familha parpalhon.
Lison e la classa de CE-CM.
Un còp èra, una catarineta qu'èra la mai polida de las catarinetas. Se Pausava sus una fuèlha.
A un moment, un parpalhon arribèt.
« - Perqué ploras? » Diguèt lo parpalhon.
« - Perque ai perdu ma familha. »
E lo parpalhon diguèt:
« - Ièu te proposi de far partida de ma familha. »
E aprèp èra adoptada dins la familha parpalhon.
Lison e la classa de CE-CM.
25/09/2008
poesia n°4- Lo vin dels Galleses. Trad. Breton.
Lo vin dels Galleses
Val mai rasim blanc qu’amora.
Val mai rasim blanc.
Repic : Fuòc ! Fuòc ! Acièr ! Fuòc ! Acièr ! Acièr ! Fuòc ! Flus ! Flus ! Roire ! Tèrra ! Flus !
Flus ! Tèrra ! Flus !
Val mai vin novèl que bièrra.
Val mai vin novèl
Val mai vin lusent qu’idromèl.
Val mai vin lusent
Val mai vin gallés que pomat.
Val mai vin gallés
Gallés, cep es teu, femorièr !
Gallés, cep es teu !
Vin per tu Breton de còr.
Vin per tu Breton !
Vin e sang rajan mesclats.
Vin e sang rajan
Vin e sang roge, sang gras.
Vin e sang roge
Sang roge e vin, ribièra !
Sang roge e vin
Es lo sang gallés que raja.
Es lo sang gallés
Ai begut lo sang guerrièr.
Ai begut lo sang
Vin sagnós noirís son òme.
Vin sagnós noirís.
Tradicional Breton.
Val mai rasim blanc qu’amora.
Val mai rasim blanc.
Repic : Fuòc ! Fuòc ! Acièr ! Fuòc ! Acièr ! Acièr ! Fuòc ! Flus ! Flus ! Roire ! Tèrra ! Flus !
Flus ! Tèrra ! Flus !
Val mai vin novèl que bièrra.
Val mai vin novèl
Val mai vin lusent qu’idromèl.
Val mai vin lusent
Val mai vin gallés que pomat.
Val mai vin gallés
Gallés, cep es teu, femorièr !
Gallés, cep es teu !
Vin per tu Breton de còr.
Vin per tu Breton !
Vin e sang rajan mesclats.
Vin e sang rajan
Vin e sang roge, sang gras.
Vin e sang roge
Sang roge e vin, ribièra !
Sang roge e vin
Es lo sang gallés que raja.
Es lo sang gallés
Ai begut lo sang guerrièr.
Ai begut lo sang
Vin sagnós noirís son òme.
Vin sagnós noirís.
Tradicional Breton.
frasa clau n°3 : Vau ganhar los oceans. Negacion.
3 - Vau ganhar los oceans.
Natura dels mots.
vau : vèrb anar, 3en grop, present, 1ena persona del plural.
ganhar : vèrb a l'infinitiu.
los : article definit masculin plural.
oceans : nom comun masculin plural;
Pas : negacion.
Fonccion dels grops.
[Vau ganhar] : grop verbal.
[los oceans] : Complement d'objècte dirècte (C.O.D.).
Las conjonccions de coordinacion.
Servisson per ligar doas proposicions.
Las set mai connegudas son : mas, o, e, doncas, pr'aquò, ni, perque.
La negacion.
Per exprimir la negacion sufís d'apondre « pas » aprèp lo vèrb.
Ex : Vau ganhar los oceans. (fòrma afirmativa)
Vau pas ganhar los oceans. (fòrma negativa)
Existís de nivèls de gradacion per exprimir la negacion.
Pas gaire
Pas mai
Pas brica
Pas jamai
Tanpauc
Joana aima pas lo chocolat ; ièu tampauc.
Natura dels mots.
vau : vèrb anar, 3en grop, present, 1ena persona del plural.
ganhar : vèrb a l'infinitiu.
los : article definit masculin plural.
oceans : nom comun masculin plural;
Pas : negacion.
Fonccion dels grops.
[Vau ganhar] : grop verbal.
[los oceans] : Complement d'objècte dirècte (C.O.D.).
Las conjonccions de coordinacion.
Servisson per ligar doas proposicions.
Las set mai connegudas son : mas, o, e, doncas, pr'aquò, ni, perque.
La negacion.
Per exprimir la negacion sufís d'apondre « pas » aprèp lo vèrb.
Ex : Vau ganhar los oceans. (fòrma afirmativa)
Vau pas ganhar los oceans. (fòrma negativa)
Existís de nivèls de gradacion per exprimir la negacion.
Pas gaire
Pas mai
Pas brica
Pas jamai
Tanpauc
Joana aima pas lo chocolat ; ièu tampauc.
23/09/2008
Tèxt causit n°3 : Libertat.
La liberté.
Un lapin (conilh) immobil dins l'èrba somia qu'es liure sus la tèrra entièra.
Tu aucelon dises qu'ès (que sès) liure al vent.
E tu lo peis (peisson) dises :
« - Vau ganhar los oceans. »
E ieu disi que soi liure per totjorn.
Apolina e la classa de CE-CM.
Un lapin (conilh) immobil dins l'èrba somia qu'es liure sus la tèrra entièra.
Tu aucelon dises qu'ès (que sès) liure al vent.
E tu lo peis (peisson) dises :
« - Vau ganhar los oceans. »
E ieu disi que soi liure per totjorn.
Apolina e la classa de CE-CM.
18/09/2008
poesia n°3- Faut rigoler. Boris Vian.
Faut rigoler
Paroles: Boris Vian. Musique: Henri Salvador 1958 "Salvador S'amuse (1989)"
autres interprètes: Jacques Hélian
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Nos ancêtres les Gaulois
Cheveux blonds et têtes de bois
Longues moustaches et gros dadas
Ne connaissaient que ce refrain-là
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Nos ancêtres les Gaulois
Habitaient des huttes en bois
Et les druides trois par trois
Sous le gui chantaient à pleine voix :
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Nos ancêtres les Gaulois
Prirent la pile à Alésia
Les barbares étaient là
Mais tant pis pour Jules dirent les Gaulois
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Nos ancêtres les Gaulois
Inventèrent le tabac
Et c'est grâce à ce truc-là
Qu'ils s'fendaient la pipe à tour de bras
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Nos ancêtres les Gaulois
Eurent tort d'être grand-papas
C'est leur faute si on est là
Et si on fait le mambo des Gaulois
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Paroles: Boris Vian. Musique: Henri Salvador 1958 "Salvador S'amuse (1989)"
autres interprètes: Jacques Hélian
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Nos ancêtres les Gaulois
Cheveux blonds et têtes de bois
Longues moustaches et gros dadas
Ne connaissaient que ce refrain-là
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Nos ancêtres les Gaulois
Habitaient des huttes en bois
Et les druides trois par trois
Sous le gui chantaient à pleine voix :
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Nos ancêtres les Gaulois
Prirent la pile à Alésia
Les barbares étaient là
Mais tant pis pour Jules dirent les Gaulois
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Nos ancêtres les Gaulois
Inventèrent le tabac
Et c'est grâce à ce truc-là
Qu'ils s'fendaient la pipe à tour de bras
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
Nos ancêtres les Gaulois
Eurent tort d'être grand-papas
C'est leur faute si on est là
Et si on fait le mambo des Gaulois
Faut rigoler
Faut rigoler
Avant qu'le ciel nous tombe sur la tête
Faut rigoler
Faut rigoler
Pour empêcher le ciel de tomber
frasa clau n° 2- Luna vòla dins lo cèl.
2- Luna vòla dins lo cèl.
Natura dels mots (CM) :
Luna : nom comun femenin singular.
Vòla : vèrb volar, 1er grop, present, 3ena persona del singular.
dins : advèrbi de luòc.
lo : article definit, masculin singular.
cèl : nom comun masculin singular.
Fonccion dels grops (CM):
[Luna] : subjècte.
[Vòla] : vèrb.
[dins lo cèl] : complement circonstanciel de luòc (CCL).
LO PRESENT DE L'INDICATIU (CE - CM)
Vèrbes auxillars
èsser :
soi – sès – es – sèm – sètz – son
aver :
ai – as – a – avèm – avètz - an
Vèrb del 1er grop : volar :
vòli – vòlas – vòla - volam – volatz - vòlan
Vèrb del 2en grop :
-sufixat coma legir :
legissi legisses legís legissèm legissètz legísson
-mièg sufixat coma sentir :
senti sentes sentís sentèm sentètz senton
- Aprene vèrb del 3en grop :
apreni aprenes aprén aprenèm aprenètz aprénon
Natura dels mots (CM) :
Luna : nom comun femenin singular.
Vòla : vèrb volar, 1er grop, present, 3ena persona del singular.
dins : advèrbi de luòc.
lo : article definit, masculin singular.
cèl : nom comun masculin singular.
Fonccion dels grops (CM):
[Luna] : subjècte.
[Vòla] : vèrb.
[dins lo cèl] : complement circonstanciel de luòc (CCL).
LO PRESENT DE L'INDICATIU (CE - CM)
Vèrbes auxillars
èsser :
soi – sès – es – sèm – sètz – son
aver :
ai – as – a – avèm – avètz - an
Vèrb del 1er grop : volar :
vòli – vòlas – vòla - volam – volatz - vòlan
Vèrb del 2en grop :
-sufixat coma legir :
legissi legisses legís legissèm legissètz legísson
-mièg sufixat coma sentir :
senti sentes sentís sentèm sentètz senton
- Aprene vèrb del 3en grop :
apreni aprenes aprén aprenèm aprenètz aprénon
16/09/2008
Tèxt causit n°2 : Luna trista.
Luna trista.
Luna vòla dins lo cèl.
Cèl cobrís solelh.
Solelh brutla pòste.
Pòste tusta gat.
Gat arpa estèla.
Estèla pica rit.
Rit fa pas mal.
Rit ditz a luna, cèl, solelh, pòste, gat, estèla:
« - Se cal pas batre!
- Se batem pas!
Respondiguèron
- Se!
- Bon es vrai ».
E decidiguèron de quitar lor tissa de se batre.
Lena e la classa de CE CM.
Luna vòla dins lo cèl.
Cèl cobrís solelh.
Solelh brutla pòste.
Pòste tusta gat.
Gat arpa estèla.
Estèla pica rit.
Rit fa pas mal.
Rit ditz a luna, cèl, solelh, pòste, gat, estèla:
« - Se cal pas batre!
- Se batem pas!
Respondiguèron
- Se!
- Bon es vrai ».
E decidiguèron de quitar lor tissa de se batre.
Lena e la classa de CE CM.
15/09/2008
Datas del projècte "setmana blava".
Generalas al teatre de Ginhac :
dimècres 1er, 8 e 15 d'octobre de 14h a 18h.
Totes los actors son convidats.
Representacions al teatre de Ginhac :
diluns 20 d'octobre a 15h (30mn abans).
Divendres 24 d'octobre de 2008 a 18h45 (30mn abans)..
Dissabte 25 d'octobre de 2008 a 15h30 (30mn abans).
dimècres 1er, 8 e 15 d'octobre de 14h a 18h.
Totes los actors son convidats.
Representacions al teatre de Ginhac :
diluns 20 d'octobre a 15h (30mn abans).
Divendres 24 d'octobre de 2008 a 18h45 (30mn abans)..
Dissabte 25 d'octobre de 2008 a 15h30 (30mn abans).
11/09/2008
Poesia n°2 : la maman des poissons. Boby Lapointe.
La maman des poissons
Si l'on ne voit pas pleurer les poissons
Qui sont dans l'eau profonde
C'est que jamais quand ils sont polissons
Leur maman ne les gronde
Quand ils s'oublient à faire pipi au lit
Ou bien sur leurs chaussettes
Ou à cracher comme des pas polis
Elle reste muette
La maman des poissons elle est bien gentille !
Elle ne leur fait jamais la vie
Ne leur fait jamais de tartine
Ils mangent quand ils ont envie
Et quand ça a dîné ça r'dîne
La maman des poissons elle a l'oeil tout rond
On ne la voit jamais froncer les sourcils
Ses petits l'aiment bien, elle est bien gentille
Et moi je l'aime bien avec du citron
La maman des poissons elle est bien gentille !
S'ils veulent prendre un petit vers
Elle les approuve de deux ouïes
Leur montrant comment sans ennuis
On les décroche de leur patère
La maman des poissons elle a l'oeil tout rond
On ne la voit jamais froncer les sourcils
Ses petits l'aiment bien, elle est bien gentille
Et moi je l'aime bien avec du citron
La maman des poissons elle est bien gentille !
S'ils veulent être maquereaux
C'est pas elle qui les empêche
De s'faire des raies bleues sur le dos
Dans un banc à peinture fraîche
La maman des poissons elle a l'oeil tout rond
On ne la voit jamais froncer les sourcils
Ses petits l'aiment bien, elle est bien gentille
Et moi je l'aime bien avec du citron
La maman des poissons elle est bien gentille !
J'en connais un qui s'est marié
A une grande raie publique
Il dit quand elle lui fait la nique
"Ah! qu'est-ce qui tu me fais, ma raie !"
La maman des poissons elle a l'oeil tout rond
On ne la voit jamais froncer les sourcils
Ses petits l'aiment bien, elle est bien gentille
Et moi je l'aime bien avec du citron
Si l'on ne voit pas pleurer les poissons
Qui sont dans l'eau profonde
C'est que jamais quand ils sont polissons
Leur maman ne les gronde
Quand ils s'oublient à faire pipi au lit
Ou bien sur leurs chaussettes
Ou à cracher comme des pas polis
Elle reste muette
La maman des poissons elle est bien gentille !
Boby Lapointe.
per l'escotar : http://fr.youtube.com/watch?v=TNqRcKqQOPo
Si l'on ne voit pas pleurer les poissons
Qui sont dans l'eau profonde
C'est que jamais quand ils sont polissons
Leur maman ne les gronde
Quand ils s'oublient à faire pipi au lit
Ou bien sur leurs chaussettes
Ou à cracher comme des pas polis
Elle reste muette
La maman des poissons elle est bien gentille !
Elle ne leur fait jamais la vie
Ne leur fait jamais de tartine
Ils mangent quand ils ont envie
Et quand ça a dîné ça r'dîne
La maman des poissons elle a l'oeil tout rond
On ne la voit jamais froncer les sourcils
Ses petits l'aiment bien, elle est bien gentille
Et moi je l'aime bien avec du citron
La maman des poissons elle est bien gentille !
S'ils veulent prendre un petit vers
Elle les approuve de deux ouïes
Leur montrant comment sans ennuis
On les décroche de leur patère
La maman des poissons elle a l'oeil tout rond
On ne la voit jamais froncer les sourcils
Ses petits l'aiment bien, elle est bien gentille
Et moi je l'aime bien avec du citron
La maman des poissons elle est bien gentille !
S'ils veulent être maquereaux
C'est pas elle qui les empêche
De s'faire des raies bleues sur le dos
Dans un banc à peinture fraîche
La maman des poissons elle a l'oeil tout rond
On ne la voit jamais froncer les sourcils
Ses petits l'aiment bien, elle est bien gentille
Et moi je l'aime bien avec du citron
La maman des poissons elle est bien gentille !
J'en connais un qui s'est marié
A une grande raie publique
Il dit quand elle lui fait la nique
"Ah! qu'est-ce qui tu me fais, ma raie !"
La maman des poissons elle a l'oeil tout rond
On ne la voit jamais froncer les sourcils
Ses petits l'aiment bien, elle est bien gentille
Et moi je l'aime bien avec du citron
Si l'on ne voit pas pleurer les poissons
Qui sont dans l'eau profonde
C'est que jamais quand ils sont polissons
Leur maman ne les gronde
Quand ils s'oublient à faire pipi au lit
Ou bien sur leurs chaussettes
Ou à cracher comme des pas polis
Elle reste muette
La maman des poissons elle est bien gentille !
Boby Lapointe.
per l'escotar : http://fr.youtube.com/watch?v=TNqRcKqQOPo
Tèxt causit n°1 : Den la planta carnivòr.
Den la planta carnivòr.
Aquesta planta es mon amiga se sona Den! Aima las moscas. Aquesta planta, pel moment, fa al mens dos centimètres, doncas es tota verda ! Vau vos dire fòrça causas en esperar que grandisca.
Tre que l'agachi me fa pensar a una boca amb de pichonetas dents blancas.
Coneissi tanben una istòria de planta carnivòr (Dionaea) se sona « La planta a mila estatges e mila dents ».
En gròs, dins l'istòria, la planta es pichoneta e pichòt a pichòt, grandís, grandís, grandís ! E manja d'òmes. Mas en vrai, manja sonque de moscas.
Òò ! mas ma planta butèt de tres centimètres! Es doncas aquí vèrda a l'exterior e violeta a l'interior.
Las plantas e los animals m'agradan fòrça. Mai tardièr cultivarai e elevarai d'animals : gats, chins, ratz aucèls,...
Mas, farai aquò quand aurai trente ans, es a dire aprèp qu'aguèsse mon ostal, ma veitura e tot aquó !
Mas, mas... ma planta fa quinze centimètres ! Es a dire sa talha maximala...
Aquí s'acaba doncas mon expausat.
Alicia e la classa de CE CM.
Aquesta planta es mon amiga se sona Den! Aima las moscas. Aquesta planta, pel moment, fa al mens dos centimètres, doncas es tota verda ! Vau vos dire fòrça causas en esperar que grandisca.
Tre que l'agachi me fa pensar a una boca amb de pichonetas dents blancas.
Coneissi tanben una istòria de planta carnivòr (Dionaea) se sona « La planta a mila estatges e mila dents ».
En gròs, dins l'istòria, la planta es pichoneta e pichòt a pichòt, grandís, grandís, grandís ! E manja d'òmes. Mas en vrai, manja sonque de moscas.
Òò ! mas ma planta butèt de tres centimètres! Es doncas aquí vèrda a l'exterior e violeta a l'interior.
Las plantas e los animals m'agradan fòrça. Mai tardièr cultivarai e elevarai d'animals : gats, chins, ratz aucèls,...
Mas, farai aquò quand aurai trente ans, es a dire aprèp qu'aguèsse mon ostal, ma veitura e tot aquó !
Mas, mas... ma planta fa quinze centimètres ! Es a dire sa talha maximala...
Aquí s'acaba doncas mon expausat.
Alicia e la classa de CE CM.
09/09/2008
Frasa clau n°1 - genre e nombre / articles definits e indefinits.
1- Las plantas e los animals m'agradan fòrça.
Natura dels mots :
Las : article definit, feminin plural.
plantas : nom comun femenin plural.
e : conjonccion de coordinacion.
los : article definit, masculin plural.
animals : nom comun masculin plural.
m' : pronom personal.
agradan : vèrb m'agradar, 1er grop, present, 3ena persona del plural.
fòrça : advèrbi.
Fonccion dels grops :
[Las plantas e los animals] : grop subjècte.
[m'agradan fòrça] : grop verbal
Los articles indefinits e definits :
article
Singular
Plural
indefinit femenin
una
de
indefinit masculin
un
de
definit femenin
la
las
definit masculin
lo
los
Lo genre :
Los noms ont se pòt metre davant "un" o "lo" o "los" son masculins.
Un animal.
Los noms ont se pòt metre davant "una" o "la" o "las" son feminins.
Una planta.
Lo nombre
Un, una, lo, la, l' anonçan un nom al singular (se parla d'una causa).
Los, las, de anonçan un nom al plural (Se parla de mantuna causas).
L'adjectiu e l'article s'acordan en genre e en nombre amb lo nom
ex : la planta e l'animal / las plantas e los animals.
Natura dels mots :
Las : article definit, feminin plural.
plantas : nom comun femenin plural.
e : conjonccion de coordinacion.
los : article definit, masculin plural.
animals : nom comun masculin plural.
m' : pronom personal.
agradan : vèrb m'agradar, 1er grop, present, 3ena persona del plural.
fòrça : advèrbi.
Fonccion dels grops :
[Las plantas e los animals] : grop subjècte.
[m'agradan fòrça] : grop verbal
Los articles indefinits e definits :
article
Singular
Plural
indefinit femenin
una
de
indefinit masculin
un
de
definit femenin
la
las
definit masculin
lo
los
Lo genre :
Los noms ont se pòt metre davant "un" o "lo" o "los" son masculins.
Un animal.
Los noms ont se pòt metre davant "una" o "la" o "las" son feminins.
Una planta.
Lo nombre
Un, una, lo, la, l' anonçan un nom al singular (se parla d'una causa).
Los, las, de anonçan un nom al plural (Se parla de mantuna causas).
L'adjectiu e l'article s'acordan en genre e en nombre amb lo nom
ex : la planta e l'animal / las plantas e los animals.
08/09/2008
Òda a la jòia.
Òda a la jòia.
Jòia beluga divina
Filha del naut Alisèu
Afogats nos encaminas
Al tieu temple de solelh.
La tia mascaria renosèla
Çò que la costuma avalís
L'òme es fraire de cada òme
Ont ton ala s'espandís.
Jòia cadun te savora
A las popas del matin
Braves, dolents, totes veson
Las ròsas sus ton camin.
Nos balhas lo poton, la vinha
Amai l'amic fins a la mòrt.
A la canilha fas signe
De l'angel sès reconfòrt.
Friedrich von Schiller. 9ena sinfonia de Bettoven.
Jòia beluga divina
Filha del naut Alisèu
Afogats nos encaminas
Al tieu temple de solelh.
La tia mascaria renosèla
Çò que la costuma avalís
L'òme es fraire de cada òme
Ont ton ala s'espandís.
Jòia cadun te savora
A las popas del matin
Braves, dolents, totes veson
Las ròsas sus ton camin.
Nos balhas lo poton, la vinha
Amai l'amic fins a la mòrt.
A la canilha fas signe
De l'angel sès reconfòrt.
Friedrich von Schiller. 9ena sinfonia de Bettoven.
Inscription à :
Articles (Atom)