Cant 31 : Als curios

Se quauqu'un demanda qual sèi,
Per quin dreit ma pluma rimalha,
Sauretz qu'aquo' es Diu que m'a fèit,
Mès que m'a balhat sòu ni malha !

E un pichon vailet que trabalha
Dempuèi l'alba dinca la nuèit,
S'èi pas de fen mingi de palha
Mès me contenti de ço qu'èi.

Sul camin del brèç a la tomba
I a vint ans lèu, de puèg en comba
Amb los esclops marchi pelhos.

D'argent n'èi pièl, d'esprit gaire,
E morirèi, coma mon paire,
Paisan del cap dinc' als talons !

Cant 30 : En el Pozo María Luisa.

En el Pozo María Luisa o Nel Pozu María Luisa (en asturian), Santa Bárbara o encara Santa Bárbara Bendita es un cant de minaires asturians (Ciaño, Langreo) popularisat pendent la Guèrra d’Espanha.

Santa Bárbara bendita
trailaralará trailará
Santa Bárbara bendita
trailaralará trailará
patrona de los mineros, mira,
mira Maruxina, mira,
mira como vengo yo
patrona de los mineros, mira,
mira Maruxina, mira,
mira como vengo yo.

Tengo la camisa roja
trailaralará trailará
Tengo la camisa roja
trailaralará trailará
del sangre de un compañero, mira,
mira Maruxina, mira,
mira como vengo yo
del sangre de un compañero, mira,
mira Maruxina, mira,
mira como vengo yo.

Traigo la cabeza rota
trailaralará trailará
traigo la cabeza rota
trailaralará trailará
que me la rompió un barreno, mira,
mira Maruxina, mira,
mira como vengo yo
que me la rompió un barreno, mira,
mira Maruxina, mira,
mira como vengo yo.

Santa Bárbara bendita,
trailaralará trailará
Santa Bárbara bendita
trailáralará trailará
patrona de los mineros, mira,
mira Maruxina, mira,
mira como vengo yo
patrona de los minéros, mira,
mira Maruxina, mira,
mira como vengo yo.

En el Pozo María Luisa
ou Nel Pozu María Luisa (en asturien), Santa Bárbara ou encore Santa Bárbara Bendita
Cant de minaires asturians (Ciaño, Langreo) popularisat pendent la Guèrra d’Espanha.

Frasa clau 30 : « - Cal que l'un entremièg vos cinc saute dins lo viude e poiretz passar."

Tèxte causit n°30 : Los minaires. Lenç CM1.

Un jorn, cinc minaires van dins la tèrra per cercar d'aur. I a Maurici, Luc, Albèrt, Lucian e Leunard. Maurici es tant caluc que Lucian e Luc. Mas Albèrt es intelligent e Leunard es coratjós.

A un moment Albèrt ditz :
«- Attencion i a un trauc !
- Pas vrai, ditz Luc, ane, i vau.»
Mas tomba dins lo trauc. Leunard davala tranquilament dins lo trauc. Puèi, a un moment i a tres camins. Lucian pren lo de drecha, Maurici lo del mitan e Albèrt lo d'esquèrre. Lucian tomba dins la lava e coma es caluc mas immortal, morís pas. Maurici tomba dins una trapanèla que lo fa tombar dins una autra trapanèla. Albèrt, el, a una escala fòrça longa, l'utilizan per davalar ont tombèt Maurici. I tròban tanben Lucian.

Puèi Luc trapa un diamant e un geni sortís del diamant e ditz :
«-Cal que l'un entremièg vos cinc saute dins lo viude e poiretz passar. Tornaretz trapar lo vòstre amic mai tard.»
Leunard i va coma es coratjós. Los quatre autres pòdon passar sus un pont que religa tot lo camin invisible al dessús del viude. Mas coma sabon pas que Leunard a de poders magics se demandan perqué lo trapan al bot del camin.
Contunhan lor camin quand Leunard trapa un talhièr secret. Mas Maurici lo prend per tuar los mostres sul camin. Maurici fa una mescla quimica per tuar los mostres.

Mai luènhs un òme ditz :
«- Sètz sus la pista de l'aur.» Los cinc minaires son contents.

Lèu los cinc minaires son contents... e rics...

Lenç e la classa de cicle 3.

frasa clau 29 : Una ora mai tard los scientifics capitèron de los degelar.

tèxte elegit 28-29 : Los dracs. Aquim CM2.

Un jorn, cinc dracs èran dins un glaçon, los sonèron 1, 2, 3, 4 e 5.

Una ora mai tard los scientifics capitèron de los degelar. Al cap d'una jornada los dracs sortiguèron de jos la taula.

Mangèron un quilograma de carn e beguèron dètz botelhas de un litre. Quand sortiguèron en vila èran de figas d'un autre panièr, mangèron totas las escobilhas dels magasins. Alara lo consol diguèt :
-"volèm pas mai véser aquestes dracs."
Alara los scientifics créeron una maquina que menan las personas que i dintran, dins un autre mond.
Quand los scientifics metèron lor maquina en rota los dracs i dintrèron a l'interior.

Mas tres meses mai tard de brigands ataquèron la vila. Alara los scientifics liberèron los dracs que ganhèron la batèsta contra los brigands.

D'aquel jorn, los dracs son acceptats dins la vila pel consol.

Aquim Thomas e la classa de cicle 3.

frasa clau n°28 : Sa maire, del pus naut de l'ostal, lo vei venir sus son caval.

Cant poesia n°28 : lo conte Arnaud.

1/ Lo conte Arnaud, lo cavalièr
Dins lo Piemont va batalhèr
- Conte Arnaud, ara tu t'en vas,
Digas-nos quora tornaras ?

2/ - Enta Sant Jan, ieu tornarai,
E, mort o viu, aicí serai :
Ma femna deu enta Sant Jan,
Me rendre paire d'un bel enfant.

3/ Mès de Sant Jan ven d'arrivar,
Lo conte Arnaud ven a mancar :
Sa maire, del pus naut de l'ostau,
Lo vei venir sus son caval.

4/ Maire fasètz viste lo lèit,
Que longtemps non i dormirai
Fasètz lo naut, fasètz lo bas,
Que ma mia n'entende pas.

5/ Conte Arnaud, a qué vos pensas ?
Qu'un bel enfant, vos quitarias !
- Ni per un enfant, ni per dus,
Maire, ressucitarai pus.

6/ Maire, qu'es aquel bruch dins l'ostau ?
Sembla las oresons d'Arnaud !
- La femna que ven d'enfentar,
Orasons non deu escotar.

7/ -Maire, per la festa de deman,
Qu'una rauba me botaran ?
- La femna que ven d'enfentar
La rauba negra deu portar.

8/ - Maire perque tant de pregadieus !
Que disián dins las orasons ?
- Disiàm : " La que ven d'enfantar
A la messeta deu anar.

9/ A la messeta ela s'en va,
Vei lo conte Arnaud enterrar ...
- Aicí la clau de ma cinta
Maire torni pus a la maison

10/ Terra santa, te cal obrir,
Vóli parlar a mon marit,
Terra santa te cal barrar,
Amb' Arnaud voli demorar !